Những thông tin nên biết về thoái hóa hoàng điểm tuổi già

Những thông tin nên biết về thoái hóa hoàng điểm tuổi già

Thoái hóa hoàng điểm tuổi già có tên khoa học là Age-related Macular Degeneration (AMD). Bệnh không gây đau đớn hay mù lòa nhưng làm mất đi thị giác trung tâm - một chức năng quan trọng giúp con người thấy được chi tiết của vật. Những thông tin dưới đây sẽ cho độc giả cái nhìn tổng quan về căn bệnh thoái hóa hoàng điểm.

Nguyên nhân thoái hóa hoàng điểm tuổi già

Nguyên nhân gây ra hiện tượng thoái hóa hoàng điểm được chia thành hai nhóm, tương ứng với từng hình thái của bệnh.

Thoái hóa hoàng điểm thể khô

Khi cơ thể bước vào giai đoạn lão hóa, tế bào biểu mô sắc tố của võng mạc không còn hoạt động trơn tru. Tế bào nón và que không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng nên không thể làm sạch được chất thải và sản phẩm trung gian. Chất thừa sẽ lắng lại và phát triển bên dưới võng mạc. Cuối cùng, tế bào biểu mô sắc tố võng mạc, tế bào nón và tế bào que xung quanh bị thoái hóa, dừng hoạt động và chết.

Thoái hóa hoàng điểm thể ướt

Một vài yếu tố chưa được xác định đã kích thích tân mạch máu phát triển, khởi phát từ hắc mạch. Các mạch máu mới thường mỏng hơn, có xu hướng làm thoát máu và dịch. Điều này khiến các tế bào nón và que bị phá hủy, gây sẹo cho hoàng điểm.

Các yếu tố khác

Một số yếu tố bên ngoài có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa hoàng điểm ở người già bao gồm:

• Hút thuốc lá
• Huyết áp cao
• Gia đình có tiền sử bị AMD
• Tia UVA và tia UVB từ ánh nắng mặt trời
• Béo phì

Hút thuốc lá có thể tăng nguy cơ thoái hóa hoàng điểm

Nhìn chung, lối sống hiện đại và kém khoa học là một trong những tác nhân ảnh hưởng tới hoàng điểm của người già. Sự lão hóa tự nhiên kết hợp cùng các yếu tố trên sẽ khiến bệnh xuất hiện sớm hơn. Đây cũng là lý do khiến độ tuổi mắc bệnh đang ngày càng trẻ hóa.

Triệu chứng của bệnh thoái hóa hoàng điểm tuổi già

Thoái hóa điểm vàng ở người cao tuổi được phát hiện thông qua các triệu chứng cụ thể của từng dạng bệnh.

Triệu chứng thể ướt

• Mất thị lực nhanh chóng, diễn ra trong vài ngày hoặc vài tuần
• Mất thị lực đột ngột nếu một trong những tân mạch bị vỡ
• Tầm nhìn trung tâm mờ, hình ảnh bị biến dạng hoặc lượn sóng nhưng tầm nhìn ngoài không bị ảnh hưởng
• Khó đọc chữ hoặc xem  tivi

Triệu chứng thể khô

• Mất thị lực dần dần, không gây đau đớn trong một vài năm đầu tiên
• Không thể nhìn thấy các chi tiết nhỏ
• Mù trung tâm thị giác khi bệnh nặng
• Triệu chứng xảy ra song song ở cả hai mắt

Bệnh nhân thoái hóa hoàng điểm không thể nhìn thấy các chi tiết nhỏ hoặc chữ viết

Thoái hóa hoàng điểm thường tiến triển âm thầm trong 5-10 năm, khó phát hiện sớm. Khi gặp một hoặc nhiều hơn một trong những triệu chứng trên, bạn cần đến bệnh viện hoặc cơ sở có chuyên khoa mắt để được thăm khám. Dựa vào triệu chứng lâm sàng, bác sĩ sẽ tiến hành khám mắt để xác định đúng tình trạng của mắt.

Phương pháp điều trị bệnh thoái hóa hoàng điểm tuổi già

Điều trị thoái hóa hoàng điểm tuổi già hiện nay có hai phương pháp chính: Sử dụng thuốc và ứng dụng công nghệ laser. Cả hai phương pháp trên đều ứng dụng chủ yếu trên AMD thể ướt. Với AMD thể khô, y học chưa có cách điều trị đặc hiệu.

Các thuốc Anti-VEGF

Thuốc Anti-VEGF chống sinh mạch có tác dụng ngăn chặn chất kích thích mạch máu mới phát triển. 3 loại thuộc nhóm Anti-VEGF bao gồm: Aflibercept, pegaptanib, ranibizumab. Thuốc sẽ được tiêm thẳng vào dịch pha lê thể trong mắt. Hầu hết thuốc chỉ có tác dụng bảo tồn thị lực và ngăn tình hình trở nên xấu hơn.

Laser

Kỹ thuật điều trị quang động được phát triển từ những năm 1990. Thuốc verteporfin được tiêm vào tĩnh mạch tay để gắn kết với protein trong tân mạch bất thường. Laser sau khi chiếu vào mắt sẽ kích hoạt verteporfin, phá hủy mạch máu bất thường mà không ảnh hướng tới tế bào nón, tế bào que và mạch máu bình thường. 

Phương pháp laser chỉ phù hợp với một số ca bệnh nhất định, bởi nó phụ thuộc vào mức độ bao phủ của tân mạch. Việc điều trị có thể phải lặp lại nhiều lần nếu cần thiết. Ưu điểm của laser quang động là ít tổn thương tới võng mạc.

Các phương án điều trị thoái hóa hoàng điểm ở tuổi già thể ướt có mục tiêu chung là khống chế tình hình bệnh. Những tổn hại về thị lực do bệnh gây ra sẽ không thể khôi phục như ban đầu. Đối với AMD thể khô, người bệnh cần tạo thói quen sinh hoạt lành mạnh, bổ sung đầy đủ dưỡng chất để giữ cho mắt ổn định.

Phương pháp phòng ngừa bệnh

4 phương pháp ngăn ngừa bệnh thoái hóa điểm vàng cho người già:

• Không hút thuốc lá
• Cân bằng thực đơn hàng ngày, nạp nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho mắt như vitamin C, kẽm, lutein, omega 3…
• Bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời bằng mũ, ô hoặc kính râm; sử dụng đồ bảo hộ khi tiếp xúc trực tiếp với tia hàn xì, ánh sáng cường độ mạnh
• Tập thư giãn cho mắt sau khi làm việc liên tục với thiết bị điện tử

Ăn theo thực đơn đầy đủ dinh dưỡng để ngăn ngừa thoái hóa hoàng điểm tuổi già

Các biện pháp ngăn ngừa thoái hóa trên hầu hết xuất phát từ lối sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, chúng còn có thể hạn chế nguy cơ mắc thoái hóa hoàng điểm ở người trẻ. Những thói quen tuy nhỏ nhưng lại góp phần to lớn trong việc bảo vệ hoàng điểm cùng các bộ phận khác bên trong mắt.

Trên đây là toàn bộ thông tin cần biết về thoái hóa hoàng điểm tuổi già. Bệnh cần điều trị trong thời gian dài. Người nhà và bệnh nhân nên chủ động trang bị những kiến thức cơ bản để có sự chuẩn bị tốt nhất. 

>>> xem thêm:Thoái hóa hoàng điểm là bệnh gì? Phương pháp điều trị thoái hóa hoàng điểm